The Complete Plays
Page 87
Θωρακοπώλης
ἔπειτ᾽ ἐπὶ δεκάμνῳ χεσεῖ καθήμενος; 1235
Τρυγαῖος
ἔγωγε νὴ Δί᾽ ὦπίτριπτ᾽. οἴει γὰρ ἂν
τὸν πρωκτὸν ἀποδόσθαι με χιλιῶν δραχμῶν;
Θωρακοπώλης
ἴθι δὴ ᾽ξένεγκε τἀργύριον.
Τρυγαῖος
ἀλλ᾽ ὦγαθὲ
θλίβει τὸν ὄρρον. ἀπόφερ᾽, οὐκ ὠνήσομαι.
Σαλπιγγοποιός
τί δ᾽ ἆρα τῇ σάλπιγγι τῇδε χρήσομαι, 1240
ἣν ἐπριάμην δραχμῶν ποθ᾽ ἑξήκοντ᾽ ἐγώ;
Τρυγαῖος
μόλυβδον ἐς τουτὶ τὸ κοῖλον ἐγχέας
ἔπειτ᾽ ἄνωθεν ῥάβδον ἐνθεὶς ὑπόμακρον,
γενήσεταί σοι τῶν κατακτῶν κοττάβων.
Σαλπιγγοποιός
οἴμοι καταγελᾷς. 1245
Τρυγαῖος
ἀλλ᾽ ἕτερον παραινέσω.
τὸν μὲν μόλυβδον, ὥσπερ εἶπον, ἔγχεον,
ἐντευθενὶ δὲ σπαρτίοις ἠρτημένην
πλάστιγγα πρόσθες, καὐτό σοι γενήσεται
τὰ σῦκ᾽ ἐν ἀγρῷ τοῖς οἰκέταισιν ἱστάναι.
Κρανοποιός
ὦ δυσκάθαρτε δαῖμον ὥς μ᾽ ἀπώλεσας, 1250
ὅτ᾽ ἀντέδωκά γ᾽ ἀντὶ τῶνδε μνᾶν ποτέ·
καὶ νῦν τί δράσω; τίς γὰρ αὔτ᾽ ὠνήσεται;
Τρυγαῖος
πώλει βαδίζων αὐτὰ τοῖς Αἰγυπτίοις·
ἔστιν γὰρ ἐπιτήδεια συρμαίαν μετρεῖν.
Δορυξός
οἴμ᾽ ὦ κρανοποί᾽ ὡς ἀθλίως πεπράγαμεν. 1255
Τρυγαῖος
οὗτος μὲν οὐ πέπονθεν οὐδέν.
Δορυξός
ἀλλὰ τί
ἔτ᾽ ἐστὶ τοῖσι κράνεσιν ὅ τι τις χρήσεται;
Τρυγαῖος
ἐὰν τοιαυτασὶ μάθῃ λαβὰς ποιεῖν,
ἄμεινον ἢ νῦν αὔτ᾽ ἀποδώσεται πολύ.
Κρανοποιός
ἀπίωμεν ὦ δορυξέ. 1260
Τρυγαῖος
μηδαμῶς γ᾽, ἐπεὶ
τούτῳ γ᾽ ἐγὼ τὰ δόρατα ταῦτ᾽ ὠνήσομαι.
Δορυξός
πόσον δίδως δῆτ᾽;
Τρυγαῖος
εἰ διαπρισθεῖεν δίχα,
λάβοιμ᾽ ἂν αὔτ᾽ ἐς χάρακας ἑκατὸν τῆς δραχμῆς.
Δορυξός
ὑβριζόμεθα. χωρῶμεν ὦ τᾶν ἐκποδών.
Τρυγαῖος
νὴ τὸν Δί᾽, ὡς τὰ παιδί᾽ ἤδη ᾽ξέρχεται 1265
οὐρησόμενα τὰ τῶν ἐπικλήτων δεῦρ᾽, ἵνα
ἅττ᾽ ᾄσεται προαναβάληταί μοι δοκεῖ.
ἀλλ᾽ ὅ τι περ ᾄδειν ἐπινοεῖς ὦ παιδίον,
αὐτοῦ παρ᾽ ἐμὲ στὰν πρότερον ἀναβαλοῦ ᾽νθαδί.
Παῖς <Λαμάχου>
νῦν αὖθ᾽ ὁπλοτέρων ἀνδρῶν ἀρχώμεθα — 1270
Τρυγαῖος
παῦσαι
ὁπλοτέρους ᾆδον, καὶ ταῦτ ὦ τρισκακόδαιμον
εἰρήνης οὔσης· ἀμαθές γ᾽ εἶ καὶ κατάρατον.
Παῖς <Λαμάχου>
οἱ δ᾽ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ἰόντες,
σύν ῥ᾽ ἔβαλον ῥινούς τε καὶ ἀσπίδας ὀμφαλοέσσας.
Τρυγαῖος
ἀσπίδας; οὐ παύσει μεμνημένος ἀσπίδος ἡμῖν; 1275
Παῖς <Λαμάχου>
ἔνθα δ᾽ ἅμ᾽ οἰμωγή τε καὶ εὐχωλὴ πέλεν ἀνδρῶν.
Τρυγαῖος
ἀνδρῶν οἰμωγή; κλαύσει νὴ τὸν Διόνυσον
οἰμωγὰς ᾄδων, καὶ ταύτας ὀμφαλοέσσας.
Παῖς <Λαμάχου>
ἀλλὰ τί δῆτ᾽ ᾄδω; σὺ γὰρ εἰπέ μοι οἷστισι χαίρεις.
Τρυγαῖος
ὣς οἱ μὲν δαίνυντο βοῶν κρέα, καὶ τὰ τοιαυτί· 1280
ἄριστον προτίθεντο καὶ ἅτθ᾽ ἥδιστα πάσασθαι.
Παῖς <Λαμάχου>
ὣς οἱ μὲν δαίνυντο βοῶν κρέα, καὐχένας ἵππων
ἔκλυον ἱδρώοντας, ἐπεὶ πολέμου ἐκόρεσθεν.
Τρυγαῖος
εἶεν; ἐκόρεσθεν τοῦ πολέμου κᾆτ᾽ ἤσθιον.
ταῦτ᾽ ᾆδε, ταῦθ᾽, ὡς ἤσθιον κεκορημένοι. 1285
Παῖς <Λαμάχου>
θωρήσσοντ᾽ ἄρ᾽ ὄτειτα πεπαυμένοι —
Τρυγαῖος
ἄσμενοι, οἶμαι.
Παῖς <Λαμάχου>
πύργων δ᾽ ἐξεχέοντο, βοὴ δ᾽ ἄσβεστος ὀρώρει.
Τρυγαῖος
κάκιστ᾽ ἀπόλοιο παιδάριον αὐταῖς μάχαις·
οὐδὲν γὰρ ᾄδεις πλὴν πολέμους. τοῦ καί ποτ᾽ εἶ;
Παῖς <Λαμάχου>
ἐγώ; 1290
Τρυγαῖος
σὺ μέντοι νὴ Δί᾽.
Παῖς <Λαμάχου>
υἱὸς Λαμάχου.
Τρυγαῖος
αἰβοῖ·
ἦ γὰρ ἐγὼ θαύμαζον ἀκούων, εἰ σὺ μὴ εἴης
ἀνδρὸς βουλομάχου καὶ κλαυσιμάχου τινὸς υἱός.
ἄπερρε καὶ τοῖς λογχοφόροισιν ᾆδ᾽ ἰών.
ποῦ μοι τὸ τοῦ Κλεωνύμου ᾽στὶ παιδίον; 1295
ᾆσον πρὶν εἰσιέναι τι· σὺ γὰρ εὖ οἶδ᾽ ὅτι
οὐ πράγματ᾽ ᾄσει· σώφρονος γὰρ εἶ πατρός.
Παῖς <Κλεωνύμου>
ἀσπίδι μὲν Σαΐων τις ἀγάλλεται, ἣν παρὰ θάμνῳ
ἔντος ἀμώμητον κάλλιπον οὐκ ἐθέλων.
Τρυγαῖος
εἰπέ μοι ὦ πόσθων, ἐς τὸν σαυτοῦ πατέρ᾽ ᾄδεις; 1300
Παῖς <Κλεωνύμου>
ψυχὴν δ᾽ ἐξεσάωσα —
Τρυγαῖος
κατῄσχυνας δὲ τοκῆας.
ἀλλ᾽ εἰσίωμεν. εὖ γὰρ οἶδ᾽ ἐγὼ σαφῶς
ὅτι ταῦθ᾽ ὅσ᾽ ᾖσας ἄρτι περὶ τῆς ἀσπίδος
οὐ μὴ ᾽πιλάθῃ ποτ᾽ ὢν ἐκείνου τοῦ πατ
ρός.
Τρυγαῖος
ὑμῶν τὸ λοιπὸν ἔργον ἤδη ᾽νταῦθα τῶν μενόντων 1305
φλᾶν ταῦτα πάντα καὶ σποδεῖν, καὶ μὴ κενὰς παρέλκειν.
ἀλλ᾽ ἀνδρικῶς ἐμβάλλετε
καὶ σμώχετ᾽ ἀμφοῖν τοῖν γνάθοιν· οὐδὲν γὰρ ὦ πόνηροι
λευκῶν ὀδόντων ἔργον ἐστ᾽, ἢν μή τι καὶ μασῶνται. 1310
Χορός
ἡμῖν μελήσει ταῦτά γ᾽· εὖ ποιεῖς δὲ καὶ σὺ φράζων.
Τρυγαῖος
ἀλλ᾽ ὦ πρὸ τοῦ πεινῶντες ἐμβάλλεσθε τῶν λαγῴων·
ὡς οὐχὶ πᾶσαν ἡμέραν
πλακοῦσιν ἔστιν ἐντυχεῖν πλανωμένοις ἐρήμοις.
πρὸς ταῦτα βρύκετ᾽ ἢ τάχ᾽ ἡμῖν φημι μεταμελήσειν. 1315
Χορός
εὐφημεῖν χρὴ καὶ τὴν νύμφην ἔξω τινὰ δεῦρο κομίζειν
δᾷδάς τε φέρειν, καὶ πάντα λεὼν συγχαίρειν κἀπιχορεύειν.
καὶ τὰ σκεύη πάλιν ἐς τὸν ἀγρὸν νυνὶ χρὴ πάντα κομίζειν
ὀρχησαμένους καὶ σπείσαντας καὶ Ὑπέρβολον ἐξελάσαντας,
Χορός
κἀπευξαμένους τοῖσι θεοῖσιν 1320
διδόναι πλοῦτον τοῖς Ἕλλησιν,
κριθάς τε ποιεῖν ἡμᾶς πολλὰς
πάντας ὁμοίως οἶνόν τε πολύν,
σῦκά τε τρώγειν,
τάς τε γυναῖκας τίκτειν ἡμῖν, 1325
καὶ τἀγαθὰ πάνθ᾽ ὅσ᾽ ἀπωλέσαμεν
συλλέξασθαι πάλιν ἐξ ἀρχῆς,
λῆξαί τ᾽ αἴθωνα σίδηρον.
Τρυγαῖος
δεῦρ᾽ ὦ γύναι εἰς ἀγρόν,
χὤπως μετ᾽ ἐμοῦ καλὴ 1330
καλῶς κατακείσει.
Ὑμὴν Ὑμέναι᾽ ὦ.
Ἡμιχόριον Β
ὦ τρὶς μάκαρ ὡς δικαίως
τἀγαθὰ νῦν ἔχεις.
Ἡμιχόριον Α
Ὑμὴν Ὑμέναι᾽ ὦ. 1335
Ἡμιχόριον Β
Ὑμὴν Ὑμέναι᾽ ὦ.
Ἡμιχόριον Α
τί δράσομεν αὐτήν;
Ἡμιχόριον Β
τί δράσομεν αὐτήν;
Ἡμιχόριον Α
τρυγήσομεν αὐτήν,
Ἡμιχόριον Β
τρυγήσομεν αὐτήν.
Ἡμιχόριον Α
ἀλλ᾽ ἀράμενοι φέρωμεν
οἱ προτεταγμένοι 1340
τὸν νυμφίον ὦνδρες.
Ἡμιχόριον Β
Ὑμὴν Ὑμέναι᾽ ὦ,
Ἡμιχόριον Β
Ὑμὴν Ὑμέναι᾽ ὦ,
Τρυγαῖος
οἰκήσετε γοῦν καλῶς
οὐ πράγματ᾽ ἔχοντες, ἀλλὰ 1345
συκολογοῦντες.
Ἡμιχόριον Β
Ὑμὴν Ὑμέναι᾽ ὦ,
Ἡμιχόριον Α
Ὑμὴν Ὑμέναι᾽ ὦ.
Ἡμιχόριον Β
τοῦ μὲν μέγα καὶ παχύ.
Ἡμιχόριον Α
τῆς δ᾽ ἡδὺ τὸ σῦκον. 1350
Τρυγαῖος
φήσεις γ᾽ ὅταν ἐσθίῃς
οἶνόν τε πίῃς πολύν.
Χορός
Ὑμὴν Ὑμέναι᾽ ὦ,
Ὑμὴν Ὑμέναι᾽ ὦ.
Τρυγαῖος
ὦ χαίρετε χαίρετ᾽ ἄνδρες, 1355
κἂν ξυνέπησθέ μοι
πλακοῦντας ἔδεσθε.
THE BIRDS
Ἐυελπίδης
ὀρθὴν κελεύεις, ᾗ τὸ δένδρον φαίνεται;
Πισθέταιρος
διαρραγείης: ἥδε δ᾽ αὖ κρώζει πάλιν.
Ἐυελπίδης
τί ὦ πόνηρ᾽ ἄνω κάτω πλανύττομεν;
ἀπολούμεθ᾽ ἄλλως τὴν ὁδὸν προφορουμένω.
Πισθέταιρος
5 τὸ δ᾽ ἐμὲ κορώνῃ πειθόμενον τὸν ἄθλιον
ὁδοῦ περιελθεῖν στάδια πλεῖν ἢ χίλια.
Ἐυελπίδης
τὸ δ᾽ ἐμὲ κολοιῷ πειθόμενον τὸν δύσμορον
ἀποσποδῆσαι τοὺς ὄνυχας τῶν δακτύλων.
Πισθέταιρος
ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ὅπου γῆς ἐσμὲν οἶδ᾽ ἔγωγ᾽ ἔτι.
Ἐυελπίδης
10 ἐντευθενὶ τὴν πατρίδ᾽ ἂν ἐξεύροις σύ που;
Πισθέταιρος
οὐδ᾽ ἂν μὰ Δία γ᾽ ἐντεῦθεν Ἐξηκεστίδης.
Ἐυελπίδης
οἴμοι.
Πισθέταιρος
σὺ μὲν ὦ τᾶν τὴν ὁδὸν ταύτην ἴθι.
Ἐυελπίδης
ἦ δεινὰ νὼ δέδρακεν οὑκ τῶν ὀρνέων,
ὁ πινακοπώλης φιλοκράτης μελαγχολῶν,
15 ὃς τώδ᾽ ἔφασκε νῷν φράσειν τὸν Τηρέα
τὸν ἔποφ᾽ ὃς ὄρνις ἐγένετ᾽ ἐκ τῶν ὀρνέων:
κἀπέδοτο τὸν μὲν Θαρρελείδου τουτονὶ
κολοιὸν ὀβολοῦ, τηνδεδὶ τριωβόλου.
τὼ δ᾽ οὐκ ἄρ᾽ ᾔστην οὐδὲν ἄλλο πλὴν δάκνειν.
20 καὶ νῦν τί κέχηνας; ἔσθ᾽ ὅποι κατὰ τῶν πετρῶν
ἡμᾶς ἔτ᾽ ἔξεις. οὐ γάρ ἐστ᾽ ἐνταῦθά τις
ὁδός.
Πισθέταιρος
οὐδὲ μὰ Δί᾽ ἐνταῦθά γ᾽ ἀτραπὸς οὐδαμοῦ.
Ἐυελπίδης
οὐδ᾽ ἡ κορώνη τῆς ὁδοῦ τι λέγει πέρι;
Πισθέταιρος
οὐ ταὐτὰ κρώζει μὰ Δία νῦν τε καὶ τότε.
Ἐυελπίδης
25 τί δὴ λέγει περὶ τῆς ὁδοῦ;
Πισθέταιρος
τί δ᾽ ἄλλο γ᾽ ἢ
βρύκουσ᾽ ἀπέδεσθαί φησί μου τοὺς δακτύλους;
Ἐυελπίδης
οὐ δεινὸν οὖν δῆτ᾽ ἐστὶν ἡμᾶς δεομένους
ἐς κόρακας ἐλθεῖν καὶ παρεσκευασμένους
ἔπειτα μὴ ‘ξευρεῖν δύνασθαι τὴν ὁδόν;
30 ἡμεῖς γάρ, ὦνδρες οἱ παρόντες ἐν λόγῳ,
νόσον νοσοῦμεν τὴν ἐναντίαν Σάκᾳ:
ὁ μὲν γὰρ ὢν οὐκ ἀστὸς ἐσβιάζεται,
ἡμεῖς δ
ὲ φυλῇ καὶ γένει τιμώμενοι,
ἀστοὶ μετ᾽ ἀστῶν, οὐ σοβοῦντος οὐδενὸς
35 ἀνεπτόμεσθ᾽ ἐκ τῆς πατρίδος ἀμφοῖν ποδοῖν,
αὐτὴν μὲν οὐ μισοῦντ᾽ ἐκείνην τὴν πόλιν
τὸ μὴ οὐ μεγάλην εἶναι φύσει κεὐδαίμονα
καὶ πᾶσι κοινὴν ἐναποτεῖσαι χρήματα.
οἱ μὲν γὰρ οὖν τέττιγες ἕνα μῆν᾽ ἢ δύο
40 ἐπὶ τῶν κραδῶν ᾁδουσ᾽, Ἀθηναῖοι δ᾽ ἀεὶ
ἐπὶ τῶν δικῶν ᾁδουσι πάντα τὸν βίον.
διὰ ταῦτα τόνδε τὸν βάδον βαδίζομεν,
κανοῦν δ᾽ ἔχοντε καὶ χύτραν καὶ μυρρίνας
πλανώμεθα ζητοῦντε τόπον ἀπράγμονα,
45 ὅποι καθιδρυθέντε διαγενοίμεθ᾽ ἄν.
ὁ δὲ στόλος νῷν ἐστι παρὰ τὸν Τηρέα
τὸν ἔποπα, παρ᾽ ἐκείνου πυθέσθαι δεομἐνω,
εἴ που τοιαύτην εἶδε πόλιν ᾗ ‘πέπτετο.
Πισθέταιρος
οὗτος.
Ἐυελπίδης
τί ἔστιν;
Πισθέταιρος
ἡ κορώνη μοι πάλαι
50 ἄνω τι φράζει.
Ἐυελπίδης
χὠ κολοιὸς οὑτοσὶ
ἄνω κέχηνεν ὡσπερεὶ δεικνύς τί μοι,
κοὐκ ἔσθ᾽ ὅπως οὐκ ἔστιν ἐνταῦθ᾽ ὄρνεα.
εἰσόμεθα δ᾽ αὐτίκ᾽, ἢν ποιήσωμεν ψόφον.
Πισθέταιρος
ἀλλ᾽ οἶσθ᾽ ὃ δρᾶσον; τῷ σκέλει θένε τὴν πέτραν.
Ἐυελπίδης
55 σὺ δὲ τῇ κεφαλῇ γ᾽, ἵν᾽ ᾖ διπλάσιος ὁ ψόφος.
Πισθέταιρος
σὺ δ᾽ οὖν λίθῳ κόψον λαβών.
Ἐυελπίδης
πάνυ γ᾽, εἰ δοκεῖ.
παῖ παῖ.
Πισθέταιρος
τί λέγεις οὗτος; τὸν ἔποπα παῖ καλεῖς;
οὐκ ἀντὶ τοῦ παιδός σ᾽ ἐχρῆν ἐποποῖ καλεῖν;
Ἐυελπίδης
ἐποποῖ. ποιήσεις ἔτι με κόπτειν αὖθις αὖ.