The Complete Plays
Page 85
Τρυγαῖος
οἶμαι. τί δῆθ᾽ ὅταν ξυνὼν τῶν τιτθίων ἔχωμαι;
Χορός
εὐδαιμονέστερος φανεῖ τῶν Καρκίνου στροβίλων.
Τρυγαῖος
οὔκουν δικαίως; ὅστις εἰς 865
ὄχημα κανθάρου ᾽πιβὰς 865β
ἔσωσα τοὺς Ἕλληνας, ὥστ᾽
ἐν τοῖς ἀγροῖσιν αὐτοὺς 866β
ἅπαντας ὄντας ἀσφαλῶς
βινεῖν τε καὶ καθεύδειν. 867β
Οἰκέτης
ἡ παῖς λέλουται καὶ τὰ τῆς πυγῆς καλά·
ὁ πλακοῦς πέπεπται, σησαμῆ ξυμπλάττεται.
καὶ τἄλλ᾽ ἁπαξάπαντα· τοῦ πέους δὲ δεῖ. 870
Τρυγαῖος
ἴθι νυν ἀποδῶμεν τήνδε τὴν Θεωρίαν
ἀνύσαντε τῇ βουλῇ.
Οἰκέτης
τίς αὑτηί;
Τρυγαῖος
τί φῄς;
αὕτη Θεωρία ᾽στίν.
Οἰκέτης
ἣν ἡμεῖς ποτε
ἐπαίομεν Βραυρωνάδ᾽ ὑποπεπωκότες;
Τρυγαῖος
σάφ᾽ ἴσθι, κἀλήφθη γε μόλις. 875
Οἰκέτης
ὦ δέσποτα
ὅσην ἔχει τὴν πρωκτοπεντετηρίδα.
Τρυγαῖος
εἶεν, τίς ἐσθ᾽ ὑμῶν δίκαιος, τίς ποτε;
τίς διαφυλάξει τήνδε τῇ βουλῇ λαβών;
οὗτος τί περιγράφεις;
Οἰκέτης
τὸ δεῖν᾽ εἰς Ἴσθμια
σκηνὴν ἐμαυτοῦ τῷ πέει καταλαμβάνω. 880
Τρυγαῖος
οὔπω λέγεθ᾽ ὑμεῖς τίς ὁ φυλάξων. δεῦρο σύ·
καταθήσομαι γὰρ αὐτὸς ἐς μέσους ἄγων.
Οἰκέτης
ἐκεινοσὶ νεύει.
Τρυγαῖος
τίς;
Οἰκέτης
ὅστις; Ἀριφράδης,
ἄγειν παρ᾽ αὑτὸν ἀντιβολῶν.
Τρυγαῖος
ἀλλ᾽ ὦ μέλε
τὸν ζωμὸν αὐτῆς προσπεσὼν ἐκλάψεται. 885
ἄγε δὴ σὺ κατάθου πρῶτα τὰ σκεύη χαμαί.
βουλή, πρυτάνεις, ὁρᾶτε τὴν Θεωρίαν.
σκέψασθ᾽ ὅσ᾽ ὑμῖν ἀγαθὰ παραδώσω φέρων,
ὥστ᾽ εὐθέως ἄραντας ὑμᾶς τὼ σκέλει
ταύτης μετέωρα καταγαγεῖν ἀνάρρυσιν. 890
τουτὶ δ᾽ ὁρᾶτ᾽ ὀπτάνιον ἡμῖν ὡς καλόν.
Οἰκέτης
διὰ ταῦτα καὶ κεκάπνικ᾽ ἄρ᾽· ἐνταυθοῖ γὰρ <οὖν>
πρὸ τοῦ πολέμου τὰ λάσανα τῇ βουλῇ ποτ᾽ ἦν.
Τρυγαῖος
ἔπειτ᾽ ἀγῶνά γ᾽ εὐθὺς ἐξέσται ποιεῖν
ταύτην ἔχουσιν αὔριον καλὸν πάνυ, 895
ἐπὶ γῆς παλαίειν, τετραποδηδὸν ἑστάναι,
πλαγίαν καταβάλλειν, ἐς γόνατα κύβδ᾽ ἑστάναι,
καὶ παγκράτιόν γ᾽ ὑπαλειψαμένοις νεανικῶς
παίειν ὀρύττειν πὺξ ὁμοῦ καὶ τῷ πέει·
τρίτῃ δὲ μετὰ ταῦθ᾽ ἱπποδρομίαν ἄξετε, 900
ἵνα δὴ κέλης κέλητα παρακελητιεῖ,
ἅρματα δ᾽ ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ἀνατετραμμένα
φυσῶντα καὶ πνέοντα προσκινήσεται·
ἕτεροι δὲ κείσονταί γ᾽ ἀπεψωλημένοι
περὶ ταῖσι καμπαῖς ἡνίοχοι πεπτωκότες. 905
ἀλλ᾽ ὦ πρυτάνεις δέχεσθε τὴν Θεωρίαν.
θέασ᾽ ὡς προθύμως ὁ πρύτανις παρεδέξατο.
ἀλλ᾽ οὐκ ἂν εἴ τι προῖκα προσαγαγεῖν σ᾽ ἔδει,
ἀλλ᾽ ηὗρον ἄν σ᾽ ὑπέχοντα τὴν ἐκεχειρίαν.
Χορός
ἦ χρηστὸς ἀνὴρ πολίτης 910
ἐστὶν ἅπασιν ὅστις
γ᾽ ἐστὶ τοιοῦτος.
Τρυγαῖος
ὅταν τρυγᾶτ᾽, εἴσεσθε πολλῷ μᾶλλον οἷός εἰμι.
Χορός
καὶ νῦν σύ γε δῆλος εἶ·
σωτὴρ γὰρ ἅπασιν ἀνθρώποις
γεγένησαι. 915
Τρυγαῖος
φήσεις ἐπειδὰν ἐκπίῃς οἴνου νέου λεπαστήν.
Χορός
καὶ πλήν γε τῶν θεῶν ἀεί σ᾽ ἡγησόμεσθα πρῶτον.
Τρυγαῖος
πολλῶν γὰρ ὑμῖν ἄξιος
Τρυγαῖος ἁθμονεὺς ἐγώ,
δεινῶν ἀπαλλάξας πόνων 920
τὸν δημότην ὅμιλον, 920β
καὶ τὸν γεωργικὸν λεὼν
Ὑπέρβολόν τε παύσας. 921β
Οἰκέτης
ἄγε δὴ τί νῷν ἐντευθενὶ ποιητέον;
Τρυγαῖος
τί δ᾽ ἄλλο γ᾽ ἢ ταύτην χύτραις ἱδρυτέον;
Χορός
χύτραισιν, ὥσπερ μεμφόμενον Ἑρμῄδιον;
Τρυγαῖος
τί δαὶ δοκεῖ; βούλεσθε λαρινῷ βοΐ; 925
Χορός
βοΐ; μηδαμῶς, ἵνα μὴ βοηθεῖν ποι δέῃ.
Τρυγαῖος
ἀλλ᾽ ὑὶ παχείᾳ καὶ μεγάλῃ;
Χορός
μὴ μή.
Τρυγαῖος
τιή;
Χορός
ἵνα μὴ γένηται Θεογένους ὑηνία.
Τρυγαῖος
τῷ δὴ δοκεῖ σοι δῆτα τῶν λοιπῶν;
Χορός
ὀί.
Τρυγαῖος
ὀί; 930
Χορός
ναὶ μὰ Δί᾽.
Τρυγαῖος
ἀλλὰ τοῦτό γ᾽ ἔστ᾽ Ἰωνικὸν
τὸ ῥῆμ᾽.
Χορός
ἐπίτηδές γ᾽, ἵν᾽ <ὅταν> ἐν τἠκκλησίᾳ
ὡς χρὴ πολεμεῖν λέγῃ τις, οἱ καθήμενοι
ὑπὸ τοῦ δέους λέγωσ᾽ Ἰωνικῶς ὀὶ —
Τρυγαῖος
εὖ τοι λέγεις.
Χορός
καὶ τἄλλα γ᾽ ὦσιν ἤπιοι.
ὥστ᾽ ἐσόμεθ᾽ ἀλλήλοισιν ἀμνοὶ τοὺς τρόπους 935
&n
bsp; καὶ τοῖσι συμμάχοισι πρᾳότεροι πολύ.
Τρυγαῖος
ἴθι νυν ἄγ᾽ ὡς τάχιστα τὸ πρόβατον λαβών·
ἐγὼ δὲ ποριῶ βωμὸν ἐφ᾽ ὅτου θύσομεν.
Χορός
ὡς πάνθ᾽ ὅσ᾽ ἂν θεὸς θέλῃ χἠ τύχη κατορθοῖ,
χωρεῖ κατὰ νοῦν, ἕτερον δ᾽ ἑτέρῳ 940
τούτων κατὰ καιρὸν ἀπαντᾷ.
Τρυγαῖος
ὡς ταῦτα δῆλά γ᾽ ἔσθ᾽· ὁ γὰρ βωμὸς θύρασι καὶ δή.
Χορός
ἐπείγετέ νυν ἐν ὅσῳ
σοβαρὰ θεόθεν κατέχει
πολέμου μετάτροπος αὔρα. 945
νῦν γὰρ δαίμων φανερῶς
εἰς ἀγαθὰ μεταβιβάζει.
Τρυγαῖος
τὸ κανοῦν πάρεστ᾽ ὀλὰς ἔχον καὶ στέμμα καὶ μάχαιραν,
καὶ πῦρ γε τουτί, κοὐδὲν ἴσχει πλὴν τὸ πρόβατον ὑμᾶς.
Χορός
οὔκουν ἁμιλλήσεσθον; ὡς 950
ἢν Χαῖρις ὑμᾶς ἴδῃ,
πρόσεισιν αὐλήσων ἄκλητος,
κᾆτα τοῦτ᾽ εὖ οἶδ᾽ ὅτι
φυσῶντι καὶ πονουμένῳ
προσδώσετε δήπου. 955
Τρυγαῖος
ἄγε δὴ τὸ κανοῦν λαβὼν σὺ καὶ τὴν χέρνιβα
περίιθι τὸν βωμὸν ταχέως ἐπιδέξια.
Οἰκέτης
ἰδού· λεγοις ἂν ἄλλο· περιελήλυθα.
Τρυγαῖος
φέρε δὴ τὸ δαλίον τόδ᾽ ἐμβάψω λαβών,
σείου σὺ ταχέως· σὺ δὲ πρότεινε τῶν ὀλῶν, 960
καὐτός γε χερνίπτου παραδοὺς ταύτην ἐμοί,
καὶ τοῖς θεαταῖς ῥῖπτε τῶν κριθῶν.
Οἰκέτης
ἰδού.
Τρυγαῖος
ἔδωκας ἤδη;
Οἰκέτης
νὴ τὸν Ἑρμῆν ὥστε γε
τούτων ὅσοιπέρ εἰσι τῶν θεωμένων
οὐκ ἔστιν οὐδεὶς ὅστις οὐ κριθὴν ἔχει. 965
Τρυγαῖος
οὐχ αἱ γυναῖκές γ᾽ ἔλαβον.
Οἰκέτης
ἀλλ᾽ εἰς ἑσπέραν
δώσουσιν αὐταῖς ἅνδρες.
Τρυγαῖος
ἀλλ᾽ εὐχώμεθα.
τίς τῇδε; ποῦ ποτ᾽ εἰσὶ πολλοὶ κἀγαθοί;
Οἰκέτης
τοισδὶ φέρε δῶ· πολλοὶ γάρ εἰσι κἀγαθοί.
Τρυγαῖος
τούτους ἀγαθοὺς ἐνόμισας; 970
Οἰκέτης
οὐ γάρ, οἵτινες
ἡμῶν καταχεόντων ὕδωρ τοσουτονὶ
ἐς ταὐτὸ τοῦθ᾽ ἑστᾶσ᾽ ἰόντες χωρίον;
Τρυγαῖος
ἀλλ᾽ ὡς τάχιστ᾽ εὐχώμεθ᾽.
Χορός
εὐχώμεσθα δή.
Τρυγαῖος
ὦ σεμνοτάτη βασίλεια θεὰ
πότνι᾽ Εἰρήνη, 975
δέσποινα χορῶν, δέσποινα γάμων,
δέξαι θυσίαν τὴν ἡμετέραν.
Χορός
δέξαι δῆτ᾽ ὦ πολυτιμήτη
νὴ Δία, καὶ μὴ ποίει γ᾽ ἅπερ αἱ
μοιχευόμεναι δρῶσι γυναῖκες. 980
καὶ γὰρ ἐκεῖναι παρακλίνασαι
τῆς αὐλείας παρακύπτουσιν,
κἄν τις προσέχῃ τὸν νοῦν αὐταῖς
ἀναχωροῦσιν,
κᾆτ᾽ ἢν ἀπίῃ παρακύπτουσιν. 985
τούτων σὺ ποίει μηδὲν ἔθ᾽ ἡμᾶς.
Τρυγαῖος
μὰ Δἴ ἀλλ᾽ ἀπόφηνον ὅλην σαυτὴν
γενναιοπρεπῶς τοῖσιν ἐρασταῖς
ἡμῖν, οἵ σου τρυχόμεθ᾽ ἤδη
τρία καὶ δέκ᾽ ἔτη, 990
λῦσον δὲ μάχας καὶ κορκορυγάς,
ἵνα Λυσιμάχην σε καλῶμεν.
παῦσον δ᾽ ἡμῶν τὰς ὑπονοίας
τὰς περικόμψους,
αἷς στωμυλλόμεθ᾽ εἰς ἀλλήλους· 995
μεῖξον δ᾽ ἡμᾶς τοὺς Ἕλληνας
πάλιν ἐξ ἀρχῆς
φιλίας χυλῷ καὶ συγγνώμῃ
τινὶ πρᾳοτέρᾳ κέρασον τὸν νοῦν·
καὶ τὴν ἀγορὰν ἡμῖν ἀγαθῶν
ἐμπλησθῆναι, μεγάλων σκορόδων, 1000
σικύων πρῴων, μήλων, ῥοιῶν.
δούλοισι χλανισκιδίων μικρῶν·
κἀκ Βοιωτῶν γε φέροντας ἰδεῖν
χῆνας νήττας φάττας τροχίλους·
καὶ Κωπᾴδων ἐλθεῖν σπυρίδας, 1005
καὶ περὶ ταύτας ἡμᾶς ἁθρόους
ὀψωνοῦντας τυρβάζεσθαι
Μορύχῳ Τελέᾳ Γλαυκέτῃ, ἄλλοις
τένθαις πολλοῖς· κᾆτα Μελάνθιον
ἥκειν ὕστερον ἐς τὴν ἀγοράν, 1010
τὰς δὲ πεπρᾶσθαι, τὸν δ᾽ ὀτοτύζειν,
εἶτα μονῳδεῖν ἐκ Μηδείας,
“ὀλόμαν ὀλόμαν, ἀποχηρωθεὶς
τᾶς ἐν τεύτλοισι λοχευομένας”·
τοὺς δ᾽ ἀνθρώπους ἐπιχαίρειν. 1015
Τρυγαῖος 1015
ταῦτ᾽ ὦ πολυτίμητ᾽ εὐχομένοις ἡμῖν δίδου.
Οἰκέτης
λαβὲ τὴν μάχαιραν· εἶθ᾽ ὅπως μαγειρικῶς
σφάξεις τὸν οἶν.
Τρυγαῖος
ἀλλ᾽ οὐ θέμις.
Οἰκέτης
τιὴ τί δή;
Τρυγαῖος
οὐχ ἥδεται δήπουθεν Εἰρήνη σφαγαῖς,
οὐδ᾽ αἱματοῦται βωμός. ἀλλ᾽ εἴσω φέρων 1020
θύσας τὰ μηρἴ ἐξελὼν δεῦρ᾽ ἔκφερε,
χοὔτω τὸ πρόβατον τῷ χορηγῷ σῴζεται.
Χορός
σέ τοι θύρασι χρὴ . . . μένοντα τοίνυν
σχίζας δευρὶ τιθέναι ταχέως
τά τε πρόσφορα πάντ᾽ ἐπὶ τούτοις. 1025
Τρυγαῖος
οὔκουν δοκῶ σοι μαντικῶς τὸ φρύγανον τίθεσθαι;
Χορός
πῶς δ᾽ οὐχί
; τί γάρ σε πέφευγ᾽
ὅσα χρὴ σοφὸν ἄνδρα; τί δ᾽ οὐ
σὺ φρονεῖς ὁπόσα χρεών ἐστιν
τόν γε σοφῇ δόκιμον 1030
φρενὶ πορίμῳ τε τόλμῃ;
Τρυγαῖος
ἡ σχίζα γοῦν ἐνημμένη τὸν Στιλβίδην πιέζει,
καὶ τὴν τράπεζαν οἴσομαι, καὶ παιδὸς οὐ δεήσει.
Χορός
τίς οὖν ἂν οὐκ ἐπαινέσειεν
ἄνδρα τοιοῦτον, ὅστις
πόλλ᾽ ἀνατλὰς ἔσωσε 1035
τὴν ἱερὰν πόλιν;
ὥστ᾽ οὐχὶ μὴ παύσῃ ποτ᾽ ὢν
ζηλωτὸς ἅπασιν.
Οἰκέτης
ταυτὶ δέδραται. τίθεσο τὼ μηρὼ λαβών.
ἐγὼ δ᾽ ἐπὶ σπλάγχν᾽ εἶμι καὶ θυλήματα. 1040
Τρυγαῖος
ἐμοὶ μελήσει ταῦτά γ᾽· ἀλλ᾽ ἥκειν ἐχρῆν.
Οἰκέτης
ἰδοὺ πάρειμι. μῶν ἐπισχεῖν σοι δοκῶ;
Τρυγαῖος
ὄπτα καλῶς νυν αὐτά· καὶ γὰρ οὑτοσὶ
προσέρχεται δάφνῃ τις ἐστεφανωμένος.
τίς ἄρα ποτ᾽ ἐστίν; 1045
Οἰκέτης
ὡς ἀλαζὼν φαίνεται·
μάντις τίς ἐστιν.
Τρυγαῖος
οὐ μὰ Δἴ ἀλλ᾽ Ἱεροκλέης
οὗτός γέ πού ᾽σθ᾽ ὁ χρησμολόγος οὑξ Ὠρεοῦ.
Οἰκέτης
τί ποτ᾽ ἄρα λέξει;
Τρυγαῖος
δῆλός ἐσθ᾽ οὗτός γ᾽ ὅτι
ἐναντιώσεταί τι ταῖς διαλλαγαῖς.
Οἰκέτης
οὔκ, ἀλλὰ κατὰ τὴν κνῖσαν εἰσελήλυθεν. 1050
Τρυγαῖος
μή νυν ὁρᾶν δοκῶμεν αὐτόν.
Οἰκέτης
εὖ λέγεις.
Ἱεροκλῆς
τίς ἡ θυσία ποθ᾽ αὑτηὶ καὶ τῷ θεῶν;
Τρυγαῖος
ὀπτα σὺ σιγῇ κἄπαγ᾽ ἀπὸ τῆς ὀσφύος.
Ἱεροκλῆς
ὅτῳ δὲ θύετ᾽ οὐ φράσεθ᾽;
Τρυγαῖος
ἡ κέρκος ποιεῖ
καλῶς; 1055